ZOEKEN

MEER ZOOGDIER REGISTER

Bekijk alle zoogdier register in het overzichtNaar overzicht»

DWARSDOORSNEDEN

In Google Maps

Maak een doorsnede»

FOSSIELVONDSTEN

Fossielen op de kaart van Nederland

Bekijk de kaart»
Geologie van Nederland
is een initiatief van

Slaapmuizen

Taxonomie

Klasse
Mammalia
Orde
Rodentia
Familie
Gliridae
Soort 1
Muscardinus pliocaenicus Kowalski, 1963
Soort 2
Eliomys brielliensis Reumer, 2001
Soort 3
Eliomys quercinus
Soort 4
Glis glis (Linnaeus, 1766)
Soort 5
Glirulus pusillus
Slaapmuis.

Slaapmuizen of Gliridae komen in ons land vandaag de dag alleen voor in het uiterste zuiden. Zowel de eikelmuis Eliomys quercinus (Linnaeus, 1766) als de hazelmuis Muscardinus avellanarius (Linnaeus, 1758) kunnen in Zuid-Limburg worden aangetroffen. Slaapmuizen hebben vrij platte kiezen met daarop een karakteristiek richeltjespatroon. Aantal, hoogte en vorm van deze richeltjes worden bij fossiele kiezen gebruikt voor de soortdeterminatie.


In het Pleistoceen vinden we slaapmuizen uitsluitend tijdens de warme perioden, hetgeen niet verwonderlijk is gezien de huidige vrij zuidelijke verspreiding. Reumer (2001) vond twee soorten in het Tiglien van de Zuurlandboring, Muscardinus pliocaenicus en Eliomys briellensis Reumer, 2001. De kiezen van deze Muscardinus lijken sterk op die van de recente hazelmuis, maar zijn iets kleiner. Eliomys briellensis valt op door zijn grote afmetingen. Tot dusver is deze soort alleen uit de Zuurlandboring bekend.


De collectie van Tegelen bevat ook Muscardinus pliocaenicus Kowalski, 1963. Freudenthal et al. (1976) publiceerden deze vondsten nog onder de naam M. cf. avellanarius. Daarnaast is in Tegelen nog een kleinere soort slaapmuis gevonden. Waarschijnlijk betreft het hier Glirulus pusillus (Heller, 1936), een soort die regelmatig in Europese Pliocene vindplaatsen wordt gevonden. Recent vinden we het geslacht Glirulus nog in Japan.


Naast de vondsten uit het Tiglien, kennen we Pleistocene fossielen van slaapmuizen in ons laat alleen uit het boven Midden Pleistoceen van Fransche kamp en de Belvédère. In beide vindplaatsen zijn resten van de eikelmuis Eliomys quercinus gevonden (van Kolfschoten, 1985; 1990a). In het Holoceen van Lith zijn resten gevonden van de relmuis Glis glis (Linnaeus, 1766) (de Jong, 1998). Deze soort, die ook bekend staat onder de naam zevenslaper, komt tegenwoordig voor in grote delen van Europa, maar wordt niet meer in ons land aangetroffen.

Referenties

  • Bruijn, H. de 1967 Gliridae, Sciuridae y Eomyidae (Rodentia, Mammalia) miocenos de Calatayud (provincia de Zaragoza, España) y su relación con la bioestratigrafia del área. - Boletín Instituto Geológico y Minero de España 78: 187-365.
  • Reumer, J.W.F. 2001 Gliridae (Mammalia, Rodentia) from the Zuurland boreholes near Rotterdam, the Netherlands. - Deinsea 8: 41-48.

Meer zoogdier register

Alces alces (Linnaeus, 1758)
Alces gallicus (Azzaroli, 1952)/Alces latifrons (Johnson, 1874)
Alopex lagopus (Linnaeus, 1758) en Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758)
Anancus arvernensis (Croizet & Jobert, 1828)
Aonyx antiquus (De Blainville, 1841)
Arvicola
Bison menneri Sher, 1997
Bison priscus Bojanus, 1827
Bos primigenius Bojanus, 1827
Bubalus murrensis (Berckhemer, 1927)
Canis etruscus Forsyth Major, 1877
Canis lupus Linnaeus, 1758
Capra ibex Linnaeus, 1758
Capreolus capreolus (Linnaeus, 1758)
Castor fiber Linnaeus, 1758
Cervus elaphus Linnaeus, 1758
Cervus rhenanus Dubois, 1904
Chalicotherium sp.
Coelodonta antiquitatis (Blumenbach, 1799)
Crocuta crocuta spelaea (Goldfuss, 1810)
Dama dama (Linnaeus, 1758)
Desmaninae uit het Pleistoceen
Eekhoorns uit het Pleistoceen
Elephas antiquus
Enhydrictis ardea (Bravard, 1828)
Equus caballus Linnaeus, 1758
Equus hemionus Pallas, 1775
Equus hydruntinus Regalia, 1907
Equus major Boule, 1927
Erinaceidae uit het Pleistoceen
Eucladoceros ctenoides (Nesti, 1841)
Gazella deperdita (Gervais, 1847)
Gewone mol uit het Pleistoceen
Gulo schlosseri Kormos, 1914
Hamsters en springmuizen uit het Pleistoceen
Hipparion sp.
Hippopotamus amphibius Linnaeus, 1758
Homo sapiens Linnaeus, 1758
Homotherium latidens Owen, 1846
Hyaena brevirostris Aymard, 1846
Hyaena perrieri Croizet & Jobert, 1828
Hystrix refossa Gervais, 1852
Lagomorpha uit het Pleistoceen
Lemmingen uit het Pleistoceen
Leptobos elatus (Pomel, 1853 ex Croizet)
Lutra lutra (Linnaeus, 1758)
Lynx lynx (Linnaeus, 1758)
Macaca sylvanus florentina (Cocchi, 1872)
Mammut borsoni (Hays, 1834)
Mammuthus meridionalis (Nesti, 1825)
Mammuthus primigenius
Mammuthus trogontherii
Megaloceros dawkinsi (Newton, 1882) en Megaloceros savini (Dawkins, 1887)
Megaloceros giganteus (Blumenbach, 1808)
Meles meles (Linnaeus, 1758)
Microtus
Mimomys
Muizen uit het Pleistoceen
Oerhermelijn, wezel en bunzing
Ovibos moschatus (Zimmermann, 1780)
Panthera gombaszoegensis Kretzoi, 1938
Panthera pardus (Linnaeus, 1758)
Panthera spelaea (Goldfuss, 1810)
Praeovibos priscus Staudinger, 1908
Rangifer tarandus (Linnaeus, 1758)
Rosse woelmuis uit het Pleistoceen
Soergelia minor Moyà-Solà, 1987
Spitsmuizen uit het Pleistoceen
Stephanorhinus etruscus (Falconer, 1868)
Stephanorhinus hemitoechus (Falconer, 1868)
Stephanorhinus kirchbergensis (Jäger, 1839)
Sus scrofa Linnaeus, 1758
Sus strozzii Meneghini; Forsyth Major, 1881
Tapirus arvernensis Croizet & Jobert, 1828
Trogontherium cuvieri Fischer von Waldheim, 1809
Ungaromys
Ursus arctos Linnaeus, 1758 & U. deningeri Von Reichenau, 1904
Ursus etruscus Cuvier, 1823
Ursus spelaeus Rosenmüller & Heinroth, 1794
Woelmuizen uit het Pleistoceen