De achtster - een kleine dwergstruik die uitgebreide matten vormt, net zoals mossen en grassen - was een van de belangrijkste plantensoorten van de Noord-Europese steppe tijdens het Weichselien, de laatste ijstijd^. Gedurende twee extra koude perioden aan het einde van de laatste ijstijd kwam deze soort zoveel voor dat deze perioden ernaar vernoemd zijn: het Jonge (12.700-11,500 jaar geleden) en het Oude Dryas (13.540-13.350 jaar geleden). De achtster vormde een voedselbron voor rendieren en mammoeten, die in deze koude tijd ook in ons land leefden. Tegenwoordig komt achtster onder andere nog steeds voor in het Noordpoolgebied.

De achtster is een dwergstruik die groeit tot een hoogte van maximaal een halve meter. Meestal wordt de plant echter niet hoger dan dertig centimeter. De sterk vertakte twijgen van de plant groeien min of meer evenwijdig aan de grond. De twijgen zijn in hun eerste jaar groen; erna ontwikkelt zich een roodbruine tot zwarte bast. De bladeren zijn ovaal, gekarteld en 0,3-1,0 cm lang. Ze zijn donkergroen en worden gedurende de winter geleidelijk afgeworpen, behalve de jonge blaadjes die nog in ontwikkeling zijn. De sterk vertakte wortelstok is in staat om  door te dringen in kleine scheurtjes in rotsen en zo de plant stevig te verankeren.

Vanaf het derde levensjaar bloeit de plant jaarlijks met witte bloemen, soms tot wel honderd per plant. Elke bloem bestaat uit acht kroonbladen en staat op een aparte steel die tot twintig centimeter lang kan worden. De bloemen worden voornamelijk bezocht door insecten, met name vliegen. Om meer insecten aan te trekken richten de bloemen zich op de zon. De paraboolvormige kroonbladen zorgen ervoor dat het licht naar het midden van de bloem wordt gekaatst, waardoor de temperatuur daar met 3,5ºC kan oplopen. Insecten blijven door de hogere temperatuur langer op de bloemen zitten. Ze krijgen hierdoor meer stuifmeel hun lichaam, met als gevolg dat het stuifmeel beter verspreid wordt. De zaden (2,5-4 mm) hebben lange haren en worden door de wind verspreid.

Achtster leeft in gebieden waar de gemiddelde zomertemperatuur lager is dan 23ºC en is volledig bestand tegen bevriezen. Planten beschermen zich tegen bevriezing door de concentratie van onder andere suikers in hun cellen te verhogen. Achtster is een langzame groeier die een zonnige standplaats verkiest. De struik groeit op stenige niet te zure grond. Wat vocht betreft is hij minder kieskeurig.

Achtster kan goed tegen begrazing, hoewel de hoogte van de struik dan dramatisch afneemt tot ongeveer anderhalve centimeter. Begraasde planten produceren vrijwel geen bloemen meer. Er zijn resten gevonden van achtster in de maaginhoud van rendieren en wolharige mammoeten die in de permafrost van Siberië.

Achtster kwam tijdens het Laat-Pleistoceen voor in het Europese laagland, tussen de Scandinavische ijsmassa en de Alpen. Fossiele resten zijn op verschillende plaatsen gevonden: van Siberië tot Ierland^. Tijdens het Holoceen werd het klimaat warmer en smolten de gletsjers, waardoor de zeespiegel steeg. Veel van het leefgebied van de achtster ging daardoor verloren, ook ons land. De achtster heeft zich daarom naar het noorden teruggetrokken. Tegenwoordig is het verspreidingsgebied beperkt tot  het Noordpoolgebied en hooggelegen delen van de Pyreneeën en de Alpen.

In Siberië zijn ongeveer 20.000 jaar oude resten van achtster opgegraven. Tijdens het Laat-Pleistoceen kwam de plant in heel het ijsvrije deel van Noord-Europa voor. In Nederland zijn fossielen gevonden die ongeveer 10.000 jaar oud zijn.

Achtster, die behoort tot de rozenfamilie, is een van de meeste geharde soorten houtige planten. Hoe en wanneer het geslacht Dryas is ontstaan is nog onduidelijk, maar het vermoeden bestaat dat dit al heel lang geleden is gebeurd. Dryas zou een gemeenschappelijke voorouder zijn van veel andere geslachten binnen de rozenfamilie. De kenmerkende eigenschap van het geslacht is de bloeiwijze, met acht in plaats van vijf kroonbladeren die binnen de familie gebruikelijk is. Tegenwoordig kennen we twee ondersoorten: D. o. octopetala en D. o. alaskensis.

In Nederland zijn fossielen van achtster gevonden bij Milheeze in Noord-Brabant, in het Blekkinkveen in de Achterhoek, bij Hengelo en Zutphen in Overijssel en bij Velsen in Noord-Holland. De resten bestaan merendeels uit gefossiliseerde stuifmeelkorrels en soms uit bladeren.

- Jasper Wubs, Naturalis