Geologie van Nederland
is een initiatief van

Utrecht meteoriet

Het is 2 juni 1843 rond acht uur 's avonds, als er rond Rotterdam en Leiden vier zware sonic booms worden gehoord, gevolgd door een gierend geluid dat zich van west naar oost door de lucht lijkt te verplaatsen. Het is de voorbode van Nederlands zwaarste meteoriet, die in twee delen insloeg in de omgeving van Utrecht.

Foto's

Nederlandse meteorieten:

1. Uden (12 juni 1840)
2. Utrecht (2 juni 1843)
3. Diepenveen (27 oktober 1873)
4. Ellemeet (28 augustus 1925)
5. Glanerbrug (7 april 1990)
6. Broek in Waterland (11 januari 2017)

Taxonomie

Soort
Steenmeteoriet
Type
Chondriet
Subtype
Chondriet L6
Ouderdom
4,6 miljard jaar
Valdatum
2 juni 1843
Valplaats
Fort Blaauwkapel bij Utrecht
Collectie
Hongaars Natuurhistorisch Museum in Boedapest & Universiteit Utrecht

Veertienponder doorboort klei

Locatie Blaauwkapel bij Utrecht

Een knecht van boer Jan Teunisse Bosch, die juist met paard en wagen van het land terugkeerde, zag een zwaar voorwerp inslaan in een wei bij Fort Blaauwkapel, vijf kilometer ten noordoosten van Utrecht. Volgens een krantenbericht uit de Utrechtsche Provinciale Stadscourant van 5 juni 1843, deed de knecht het volgende: 'Zich van eene spade voorzien hebbende, keerde hij naar die plaats terug en vond den steen op eene diepte van drie voet op de zandlaag, die zich onder den kleibodem uitstrekt.'  De knecht groef een met smeltkorst bedekte, ongeveer 7 kilogram zware meteoriet op. De steen, die bekend staat als de 'Utrechtmeteoriet', bevindt zich niet meer in Nederland. De weduwe van de wetenschapper die de meteoriet onderzocht, verkocht de zwaargewicht aan het Hongaars Natuurhistorisch Museum in Boedapest.

Fontein van water

Utrecht meteoriet

Boer Johannes Verweij zag zelf ook iets dat zijn ogen niet konden geloven. Hij zag een tweede fragment van de meteoriet in een hoge fontein opspattend water neerkomen in een sloot nabij het gehucht Loevenhoutje (of Lovenhoutje), buiten de Waard bij de Gageldijk, op ongeveer 3 kilometer afstand van de andere inslag. Drie dagen later werd ook dit 5,5 'oude' pond (2,75 kg) zware, grotendeels met smeltkorst bedekte fragment geborgen. Verweij verkocht de steen aan de dakpannenbakker C. van der Schroeff, die hem op zijn beurt schonk aan de Hoogeschool van Utrecht. Dit fragment bevindt zich thans in de collectie van de Universiteit Utrecht.

 

Tekst: Maaike van Schie 

Meer meteorieten