Geologie van Nederland
is een initiatief van

Zeeschildpad

Puppigerus camperi

Taxonomie

Klasse
Reptilia (reptielen)
Orde
Testudines (schildpadden)
Familie
Cheloniidae (zeeschildpadden)
Geslacht
Puppigerus
Soort
Puppigerus camperi

Karakterisering

Reconstructie Puppigerus camperi.

In het Eoceen was ons land bedekt met een ondiepe tropische zee. De kleine zeeschilpad Puppigerus was een van de vele diersoorten die daarin rondzwommen. Puppigerus maakt deel uit van de familie van de Cheloniidae, waartoe ook de hedendaagse groene zeeschildpad (of soepschildpad) Chelonia midas behoort. Zoals alle schildpadden die in zee leven, was ook Puppigerus uitgerust met krachtige, peddelvormige voorpoten. Fossiele overblijfselen van Puppigerus zijn zowel in Amerika als in Europa opgegraven. Het dier leefde dus aan beide zijden van de Atlantische Oceaan, die toen beduidend minder breed was dan vandaag de dag.

Uiterlijk

Puppigerus camperi had een opvallend spitse schedel en onderkaak. Het schild was zo'n 35 cm lang, aanzienlijk kleiner dan dat van recente zeeschildpadden. Het rugschild vertoonde een lichte glooiing en was waarschijnlijk net als bij recente schildpadden bedekt met hoorn. Een opvallend kenmerk is dat  ellepijp en spaakbeen relatief veel korter zijn dan in recente zeeschildpadden. Ook de achterpoten zijn relatief kort.

Leefwijze

Over de leefwijze van Puppigerus is weinig bekend. De bouw van de ledematen lijkt erop te duiden dat het dier zowel snel kon peddelen met zijn poten als rustig door het water kon glijden. Wat dit echter betekent voor de omgeving waarin hij leefde, is onduidelijk. Wel wordt aangenomen dat veel van de primitievere zeeschildpadden zich met name thuis voelden in ondieper water. Net als recente zeeschildpadden zullen de vrouwtjes aan land zijn gekomen om hun eieren te leggen.

 

Ook over het dieet is niets bekend. Bij veel vertebraten kunnen we het dieet afleiden aan de hand van de vorm van de tanden, maar aangezien schildpadden tandeloos zijn, gaat dat hier niet op. De vorm van de kaak geeft ook geen uitsluitsel. De recente bijtschildpad heeft bijvoorbeeld een vervaarlijk krachtige kaak, die je zou associëren met een dier dat van vissen leeft. Het is echter een opportunist, die alles eet wat voor zijn bek komt.

Geografische verspreiding

Puppigerus camperi is gevonden in Viriginia, in de omgeving van Londen en in de omgeving van Brussel. De meeste informatie over het dier hebben we van de Belgische vondsten, omdat die vaak verrassend compleet bewaard zijn gebleven met de botten deels nog in anatomisch verband.

Voorkomen in de tijd

Puppigerus is alleen bekend uit het Eoceen.

Evolutie

Zeeschildpadden ontstonden zo'n 120 miljoen jaar geleden in het Vroeg-Krijt. Over de evolutie van de groep en de rol die Puppigerus daarin speelde, is echter bij gebrek aan vondsten weinig bekend.

Vindplaatsen in Nederland

Puppigerus camperi is in Nederland alleen gevonden bij Losser. De vondsten, die zijn gedetermineerd door paleontoloog E.W.A. Mulder van Natura Docet, zijn nog niet gepubliceerd.

 

- Lars van den Hoek Ostende, Naturalis

Meer informatie

ยป

Moody, R.T.J. 1974. The taxonomy and morphology of Puppigerus camperi (Gray), an Eocene sea-turtle from northern Europe. - Bulletin British Museum of (Natural History), Geology, 25: 153-186.

Auteurs

  • Lars van den Hoek Ostende

Meer reptielen